Fot. Bartek Barczyk Pierwsza ważna premiera 2023 roku już za nami. Jan Klata bierze z głośnego dokumentalnego filmu Joshuy Oppenheimera karnawał zła, które karmi się same sobą, rozkwita z głośnym, jowialnym śmiechem i szerokim gestem, rozpycha się, puchnie, karmi własnym bezwstydem i bezczelnością. Sztuka nie wypisuje recept na aspirynę, więc Klata tworzy z „Act of Killing” wstrząsający niemoralny moralitet.
autor Robert Jaworski. Krystyna Janda nazywa „My Way” monologiem. Na 70. urodziny napisała dla siebie niemały tekst, wspomina wczesne lata, bliskich, początki w zawodzie, artystów, którzy ją ukształtowali. Mnoży anegdoty, rzuca autoironiczne pointy. Jest w tym oczyszczający śmiech na przekór światu, a na koniec znaczące zawieszenie głosu, gdy aktorka zdecydowanie zmienia ton. Właśnie to każe zobaczyć w spektaklu coś znacznie więcej niż okolicznościowe show – mocną deklarację wierności sobie.
fot. Klaudyna Schubert W spektaklu „Strach i nędza 2022” Bartosz Szydłowski porzuca wielkie opowieści znane z „Konformisty 2029”, „Hamleta” i „Śniegu”, by w geście bezwstydnej, może chwilami terapeutycznej szczerości skierować uwagę na samego siebie. Tyle że nie jest to teatr autotematyczny, skoro w historii twórcy z Nowej Huty przejrzeć się może środowisko artystyczne, a i ja sam odnajdę tu coś z własnego doświadczenia.
fot. Natalia Kabanow Informacji o tym, że Jan Klata w gdańskim Teatrze Wybrzeże zrealizuje „Czego nie widać” Michaela Frayna, z początku towarzyszyło niedowierzanie. Że niby jak to – Klata i farsa fars? Podejrzewano reżysera o drwinę z przypisywanej mu rangi, zastanawiano się, o czym świadczy skok w bok w z głównego nurtu dotychczasowych poszukiwań. Niektórzy nie obejrzawszy przedstawienia, wydali wyrok – przecież sam fakt, iż artysta idzie w lekki repertuar oznacza regres formy albo przynajmniej dowód, że reżyser abdykuje z pozycji Twórcy, Na Którego Spektakle Się Czeka.
fot. Wojciech Nieśpiałowski Reżyser przedstawienia w lubelskim Teatrze Starym Janusz Opryński przy wejściu poinformował mnie dokładnie, że trwa ono sześćdziesiąt trzy minuty. Krótko, jak na Szekspirowskiego „Króla Leara” bardzo krótko. Tyle że nikt nie obiecywał pełnoprawnej inscenizacji arcydzieła, a jedynie jego reminiscencję, błysk z Szekspira, dziwną pośmiertną kodę Leara.
fot. Krzysztof Bieliński / Archiwum Artystyczne Teatru Narodowego "Księgi Jakubowe" z Teatru Narodowego sprawiają wrażenie dosyć groteskowego deja vu, jakbyśmy przenieśli się cztery dekady wstecz, do – dajmy na to – Teatru Polskiego w Warszawie. Grano tam na przykład „Zaczarowaną królewnę” Or-Ota w podobnych kostiumach i z bardzo zbliżoną naiwną gestykulacją. Nigdy bym nie powiedział, że oglądając nowe przedstawienie Michała Zadary przypomnę sobie tamte, nie najciekawsze dziecięce teatralne doświadczenia.
Krytyk teatralny, dziennikarz, publicysta, selekcjoner festiwali teatralnych, wykładowca.
Email:
kontakt@jacekwakar.pl